وجودش افسانه نیست...


رجب به سیزدهمین روز رسید، زمین بر خود لرزید و کعبه از شوق لبخند زد. پسری متولد شد که سال‌ها بعد تبدیل به الگویی برای تمامی‌ قرون شد. آه چقدر سخت است در سالروز میلاد حضرت علی(ع) درباره‌ی او سخن گفتن.

 علی(ع) افسانه نیست، علی(ع) آدم ماوراءالطبیعه‌ی قصه‌ها هم نیست؛ او تنها یکی از افراد برجسته انسانی در تاریخ بشر است و اتفاقاً همین‌است که او را نزد پیروان همه‌ی ادیان (هرآنکس که اهل تحقیق و تدبر است) عزیز و گرامی داشته است. آن‌قدر وجوه مختلف زندگی او انسانی و آرمانی‌است که نیازی به افسانه‌پردازی‌هایی که این سال‌ها باب شده ندارد. ای کاش بجای این‌که ما را از شمشیر علی بترسانند و او را در حد قهرمانان فیلم‌های کره‌ای توصیف کنند ما را با روش و منش زندگی‌اش آشنا می‌ساختند.

او اگرچه در جنگ قهرمانی جسور و شمشیرزنی بی‌نظیر است، اما در شهر در کسوت سیاستمداری چیره‌دست و مردم‌سالار است. وقتی که مردم او را نمی‌خواهند به دنبال کسب منصب نمی‌افتد و هزینه‌هایش را برای حکومت اسلامی به رخ دیگران نمی‌کشد... ولی وقتی که مردم به سمتش می‌آیند و برای خلافت می‌خوانندش به دارالخلافه می‌رود و در بسط اسلام و عدالت و آزادی می‌کوشد. آن‌چنان که برادرش عقیل را هم در منصبی نمی‌گذارد و از بیت‌المال و سفره‌ی انقلاب برایش هزینه نمی‌کند. وقتی که می‌داند طلحه و زبیر با حکومتش مخالفند آن‌ها را حصر خانگی نمی‌کند و تا زمانی‌که دست به شمشیر نمی‌برند بر آن‌ها شمشیر نمی‌کشد.

چنین انسانی وقتی که از چارچوبه‌ی در وارد خانه می‌شود تمام مسئولیت‌ها را پشت در می‌گذارد و می‌شود «پدر»... می‌شود«همسر». خانه‌اش می‌شود کانون مودت و محبت و رحمت. خانه‌ای که در آن همسر و شریک زندگی را مایه آرامش می یابی.

 علی پدر بودن را برای فرزندانش معنا بخشید ولی او تنها پدرِ فرزندانش نبود. او پدر مدینه بود و هرشب در شهر می‌گشت و هر‌آنچه از آب و غذا و لباس داشت به مردم بی‌بضاعت می‌بخشید؛ آن‌گاه در نیمه‌‌های شب‌، سر به نخلستان می‌نهاد و در چا‌ه‌هایی که به قوت بازوی خودش کنده بود فریاد می‌زد و از رنجی که نسل بشر می‌کشد می‌گریست.

چون بر آنچه تاریخ درباره‌ی علی شهادت می‌دهد می‌نگریم او را الگویی ناب می‌یابیم که استاد سخنوری در منبر است و استاد نوشتار در نهج‌البلاغه. علی(ع) استاد کار در زمین است و استاد پیکار در رزم. الگوی وفا و فرمانبرداری نزد پیغمبر است و الگوی تعهد اجتماعی در قبال مسئولیت‌های فردی‌اش.

علی معنای دقیقی برای الگوی یک انسان کامل است، نیازی به افسانه‌پردازی ندارد. ای کاش از رهروان صادق راه او باشیم. 


          پی‌نوشت: میلاد حضرت علی (ع) را خدمت همه شما یاران جان تبریک عرض می‌کنم.